Bertsolaritza eta sagardoa
Bertsolaritza eta sagardoa, euskal ohitura zaharrak
Bertsoa eta sagardoa oso lotuta egon direla esan izan da beti eta uste horrek ez du arrazoi faltik. Izan ere, garai bateko tabernak sagardotegiak ziren Euskal Herriko txoko guztietan eta bertsolariek bertan egiten zioten bertsotan elkarri sarri askotan. Horrez gain, baserriro egiten zen sagardoa eta bertako lanetan ari zirela ere bertsotan aritzen ziren askotan neska mutilak eta gizon emakumeak eta sagardoa bertso askotako gai izaten zen eta nola ez, baita sagardotegia eta sagardotegiko giroa ere. Horren adibide da, Antonio Zabalak gidatuta Auspoa sailak argitaratutako bertso liburu oparoen lehen alea bera: Sagardoaren Graziya izena duena.
Ramon Artola (1831-1906) bertsolari tolosarraren bertsoak biltzen ditu liburuak. Lehen bertsoak berak horrela dio:
Bedeinkatua izan dedilla
Sagardoaren graziya
Bai eta ere kupira gabe
Eraten duben guziya;
Erari honek lagun askori
Ematen dio biziya
Hau eran gabe egotia da
Neretzat penitentziya
Gaur egun ere, sagardotegietan entzun litezke bertsoak, baina zerbait galdua dago bai sagardotegi eta bai tabernetan kantatzeko ohitura hori. Baina egia da, Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako zenbait ospakizun sagardotegian izango direla eta aurrera ere kupela ondoan onak irudituko diren bertso asko kantatuko dela. Izan ere, Udarregi handiak ederki laburbiltzen du Pello Errotarekin bertso saio baten hasieran botatako bertsoak:
Pello Errotak:
Berez kupi gaitzala
guziyon jabiak,
ta eman ditzaigula
abillidadiak;
orain astera guaz
predikadoriak,
beñe kolejiyuan
ibilli gabiak
Udarregik:
Asiera eman du
Pello Errotariyak,
batek ainbat einkizun
badaukagu biyak;
aitortuko ditugu
publiko egiyak:
gure kolejiyuak
sagardotegiyak.
Comentarios
Deje su comentario